Wyniki listopada, pierwszego miesiąca sezonu zimowego, są ważne, gdyż stanowią dobrą indykację tego, co będzie się działo w kolejnym czterech miesiącach.
To był wspaniały, rekordowy, razem z marcem, miesiąc dla portów europejskich. W tym roku wyższa była dynamika lutego, ale tylko dzięki efektowi roku przestępnego. Dynamikę marca „zawyżyła” data Wielkanocy. Nadal wyniki ciągną w górę lotniska unijne, ale i w krajach poza-unijnych sytuacja poprawia się coraz bardziej zdecydowanie.
W barometrze uwzględnione są aż 232 lotniska europejskie - praktycznie wszystkie najważniejsze porty. Reprezentatywny charakter mają również dane historyczne. Te 232 lotniska reprezentują ponad 88% całego europejskiego ruchu lotniczego. Ilość startów i lądowań zwiększyła się „tylko” o 3,7%. Pokazuje to, że istotnie zwiększa się średnia wielkość samolotów - również dzięki bardzo szybkiej ekspansji tanich linii.
Porty europejskie
Miesiąc
|
2015/14 lub 2016/15 w %
|
2015/13 lub 2016/14 w %
|
2015/12 lub 2016/13 w %
|
Grudzień
|
5,2
|
11,2
|
17,5
|
Styczeń
|
6,3
|
11,3
|
18,5
|
Luty
|
10,3
|
15,8
|
22,0
|
Marzec
|
7,1
|
12,9
|
15,8
|
Kwiecień
|
3,0
|
6,3
|
14,5
|
Maj
|
3,6
|
3,7
|
14,3
|
Czerwiec
|
2,3
|
5,6
|
11,7
|
Lipiec
|
3,9
|
11,1
|
16,3
|
Sierpień
|
2,0
|
7,4
|
15,1
|
Wrzesień
|
4,9
|
11,4
|
15,4
|
Październik
|
6,1
|
12,0
|
17,9
|
Listopad
|
7,1
|
11,7
|
17,5
|
Uwaga: na wyniki marca i kwietnia duży wpływ miała ruchoma data Wielkanoc, a luty 2016 był dłuższy o jeden dzień.
W listopadzie wzrost ruchu w portach unijnych (aż 8,0%) był istotnie wyższy niż w poza-unijnych (3,9). W październiku było to, odpowiednio 7,1% i 2,7%,we wrześniu 6,8% i -1,2%!!, w sierpniu 4,5 i -6,1, w lipcu 6,8 i -5,5%!!, czerwcu 5,1% i -6,9%, w maju 5,5% oraz -2,5%, w kwietniu 3,7 % i 0,8%, w marcu 7,6% i 5,2%,w lutym 10,4% i 9,7%, wstyczniu 6,9% i 4,3%,w grudniu 4,8% i 6,4%.
Poprawia się sytuacja w portach poza-unijnych. W Turcji - spadek „tylko” o 1,9%. W październiku było to -4,2%., a w lipcu i sierpniu około -15%!!. Warto tu uwzględnić, że znaczenie ma sezonowość ruchu turystycznego, który najsilniej odczuł problemy z bezpieczeństwem w całym regionie. Coraz szybciej poprawia się sytuacja w Rosji - wzrost o 9,3%. W październiku było to 5,6%, a we wrześniu tylko 1,0%. W przypadku Rosji należy pamiętać o kwestii bazy porównawczej. W listopadzie 2015 Transaero już zaprzestało operacji, czyli baza porównawcza stała się wyraźnie niższa. Tym razem nieprawdopodobny wręcz wzrost odnotowała Ukraina - 42,1%. Do tego wyniku należy podchodzić z bardzo dużą rezerwą, gdyż nie jest w nim uwzględniony zdecydowanie największy port kraju - Kijów/KBP .
Coraz lepsza sytuacja w krajach UE to zasługa, przede wszystkim, największych tanich linii, a szczególnie Ryanaira, który wciąż notuje ogromne wzrosty przewozów - w listopadzie o 15%. Z punktu widzenia geograficznego wciąż świetne wyniki mają kraje w Europie Środkowej. To, przede wszystkim, efekt coraz ostrzejszej walki konkurencyjnej FR - W6. W listopadzie przewozy węgierskiej linii wzrosły w imponujący sposób - o 19,1%. W Europie Zachodniej świetne wyniki notują nadal kraje Półwyspu Iberyjskiego, Holandia, Grecja, Irlandia oraz, po raz pierwszy od dawna, Francja. Tu duże znaczenie miała kwestia bazy porównawczej - listopadowe ataki terrorystyczne w 2015 roku. Wzrost odnotowała też wreszcie Belgia.
Tabela pokazująca indeksy zmian (w %) w zdecydowanej większości krajów europejskich: 11.2016 do 11.2015
Kraj
|
AL
|
AT
|
BE
|
BG
|
HR
|
CY
|
ME
|
CZ
|
DK
|
EE
|
FI
|
FR
|
Indeks
|
25,4
|
5,4
|
3,1
|
45,7
|
10,5
|
18,5
|
8,8
|
13,3
|
6,0
|
9,7
|
4,4
|
7,7
|
Kraj
|
GR
|
GE
|
ES
|
NL
|
IE
|
IL
|
LT
|
LV
|
MD
|
DE
|
NO
|
PT
|
Indeks
|
9,9
|
-
|
9,7
|
10,1
|
8,9
|
19,3
|
13,9
|
0,9
|
-0,7
|
3,6
|
1,2
|
21,0
|
Kraj
|
RU
|
RO
|
RS
|
SK
|
SI
|
CH
|
SE
|
TR
|
UA
|
HU
|
GB
|
IT
|
Indeks
|
9,3
|
30,6
|
9,4
|
8,9
|
5,5
|
3,9
|
5,4
|
-1,9
|
42,1
|
15,0
|
5,6
|
5,9
|
Uwaga: nie pokazujemy indeksu dla Polski, gdyż ACI nie dysponuje danymi z wielu polskich lotnisk. Szczegółowe, pełne dane dla rynku polskiego można znaleźć w naszych Barometrach Polska.
W listopadzie mniejsze znaczenie miało przesunięcie się ruchu turystycznego z krajów Afryki Północnej i Turcji do „bezpiecznych” krajów europejskich, natomiast ogromny wpływ miała aktywność tanich linii. W przypadku Holandii i Irlandii bardzo pomaga rosnąca rola bazowanych tam linii sieciowych, która odgrywają coraz większą rolę w swoich globalnych grupach.
Jak pokazuje Barometr Polska 11.2016, również w Polsce miał miejsce bardzo duży wzrost ruchu: 18,8%, zdecydowanie najwyższy od początku roku.
Największe huby europejskie - listopad 2016 (zmiany w %)
Lotnisko
|
Miejsce
w mies.
|
Pax
(tys.)
|
Zmiana
2016/15
|
Zmiana
2016/14
|
Narastająco
2016/2015
|
Narastająco
2016/2014
|
Londyn/LHR
|
1
|
5 723
|
2,5
|
4,5
|
0,7
|
3,1
|
Paryż/CDG
|
2
|
4 835
|
4,5
|
3,1
|
-0,3
|
3,3
|
Amsterdam
|
3
|
4 703
|
8,7
|
18,2
|
9,0
|
15,4
|
Istambuł
|
4
|
4 397
|
-5,7
|
-3,0
|
-2,0
|
6,2
|
Frankfurt
|
5
|
4 136
|
4,9
|
-6,9
|
-0,7
|
1,8
|
Madryt
|
6
|
3 942
|
7,2
|
21,0
|
7,4
|
20,5
|
Monachium
|
7
|
3 078
|
2,2
|
-1,4
|
2,8
|
6,2
|
Rzym/FCO
|
9
|
2 910
|
2,9
|
7,2
|
3,1
|
8,5
|
Kopenhaga
|
14
|
2 172
|
5,2
|
17,9
|
9.2
|
12,7
|
Zurych
|
16
|
2 016
|
6,6
|
11,0
|
4,8
|
8,4
|
Wciąż wspaniałe wyniki ma AMS. Na tle tradycyjnie „większych” hub-ów, szczególnie duże wrażenie robi dynamika do 2014 roku. Decyduje o tym wciąż bardzo duża aktywność KLM-u (patrz nasz raport o liniach lotniczych) oraz nowy gracz - FR. Bardzo podobne wyniki i powody sukcesu ma MAD i CPH. Przyśpiesza wzrost ruchu w ZRH, między innymi, dzięki temu, że Swiss wchodzi na ścieżkę szybszego rozwoju. Wciąż obserwujemy stagnację ruchu w hub-ach niemieckich - minimalny rozwój LH i brak aktywności tanich linii. We FRA powinno to się zmienić od lata 2017.
Wybrane bardzo duże i duże porty nie-hubowe - listopad 2016 (zmiany w %)
Lotnisko
|
Miejsce
w mies.
|
PAX
(w tys)
|
Zmiana
2016/15
|
Zmiana
2016/14
|
Narastająco
2016/2015
|
Narastająco
2016/2014
|
Barcelona
|
8
|
3 042
|
9,2
|
23,1
|
10,9
|
17,1
|
Londyn/LGW
|
10
|
2 824
|
7,3
|
15,1
|
6,6
|
12,7
|
Istambuł/SAW
|
12
|
2 293
|
2,5
|
24,4
|
5,3
|
25,9
|
Paryż/ORY
|
13
|
2 259
|
10,0
|
6,9
|
4,8
|
8,1
|
Oslo
|
15
|
2 030
|
5,8
|
10,2
|
4,1
|
5,8
|
Dublin
|
17
|
2 004
|
9,1
|
27,0
|
11,3
|
28,6
|
Sztokholm/ARN
|
18
|
1 976
|
8,9
|
14,9
|
6,2
|
9,5
|
Bruksela
|
21
|
1 742
|
3,0
|
8,4
|
-9,1
|
-1,5
|
Londyn/STN
|
22
|
1 740
|
2,6
|
9,4
|
7,8
|
22,1
|
Dusseldorf
|
23
|
1 731
|
8,6
|
9,4
|
4,0
|
7,2
|
Lizbona
|
24
|
1 722
|
21,1
|
35,5
|
10,9
|
23,1
|
Manchester
|
25
|
1 712
|
15,7
|
22,8
|
10,1
|
15,8
|
Berlin/TXL
|
26
|
1 664
|
3,2
|
1,8
|
0,9
|
2,5
|
Mediolan/MXP
|
27
|
1 440
|
11,4
|
18,7
|
3,5
|
1,8
|
Ateny
|
28
|
1 331
|
10,6
|
28,3
|
10,4
|
32,0
|
Helsinki
|
29
|
1 315
|
4,5
|
10,5
|
4,3
|
7,2
|
Tel Aviv
|
30
|
1 283
|
20,6
|
29,6
|
-
|
-
|
Hamburg
|
31
|
1 207
|
4,2
|
5,1
|
3,3
|
9,6
|
Genewa
|
34
|
1 026
|
1,5
|
7,8
|
4,6
|
8,9
|
Antalya
|
41
|
889
|
-19,4
|
-23,9
|
-33,0
|
-34,5
|
Palma de Mallorca
|
47
|
809
|
6,3
|
11,2
|
10,7
|
13,6
|
W portach nie-hubowych to tanie linie rozdają karty. Ich aktywność, w ogromnym stopniu, decyduje o wynikach przewozowych lotniska.
Coraz szybciej spada znaczenie zagrożenia terrorystycznego. Obrazują to wyniki Brukseli oraz Paryża/ORY.
Bardzo szybko rosną przewozy tanich linii, będących członkami globalnych grup - Eurowings, Transavii i Vuelingu. Dynamizują one, dodatkowo, ruch w portach niemieckich, hiszpańskich i holenderskich, a niedługo, również we francuskich.
Mniejsze spadki ruchu w AYT to, w znacznym stopniu, efekt sezonowości ruchu turystyczno-wakacyjnego, który bardzo silnie reaguje na sprawy związane z bezpieczeństwem.
Poprawia się sytuacja w OSL, między innymi, dzięki aktywności Norwegian, również na trasach dalekiego zasięgu.
Koniec części pierwszej.
Marek Serafin
PRTL.pl
Główne źródło danych: ACI Europe
Wcześniejsze Barometry lotniska europejskie dostępne są w zakładce: