W barometrze uwzględnione są aż 232 lotniska europejskie - praktycznie wszystkie najważniejsze porty. Reprezentatywny charakter mają również dane historyczne. Te 232 lotniska reprezentują ponad 88% całego europejskiego ruchu lotniczego. Ilość startów i lądowań zwiększyła się „tylko” o 3,7%. Pokazuje to, że istotnie zwiększa się średnia wielkość samolotów - również dzięki bardzo szybkiej ekspansji tanich linii.
Wybrane porty w Europie Środkowo-Wschodniej – listopad 2016 (zmiany w %)
Lotnisko
|
Miejsce
w mies.
|
Pax
(w tys)
|
Zmiana
2016/15
|
Zmiana
2016/14
|
Narastająco
2016/2015
|
Narastająco
2016/2014
|
Moskwa/SVO
|
11
|
2 684
|
14,7
|
19,7
|
6,7
|
6,6
|
Moskwa/DME
|
19
|
1 940
|
3,9
|
-13,5
|
-7,2
|
-14,3
|
Wiedeń
|
20
|
1 767
|
5,9
|
8,9
|
2,0
|
3,5
|
Warszawa
|
35
|
1 022
|
31,5
|
36,9
|
13,1
|
20,0
|
Praga
|
36
|
970
|
13,1
|
27,7
|
7,9
|
15,8
|
Bukareszt
|
42
|
872
|
21,1
|
39,0
|
17,7
|
31,2
|
Budapeszt
|
43
|
871
|
15,0
|
26,5
|
10,4
|
24,5
|
St. Petersburg
|
51
|
732
|
-8,1
|
-21,6
|
-
|
-
|
Sofia
|
69
|
432
|
48,9
|
63,8
|
19,5
|
28,0
|
Kraków
|
74
|
387
|
24,3
|
39,5
|
17,4
|
29,5
|
Ryga
|
75
|
386
|
0,9
|
11,4
|
4,6
|
11,8
|
Belgrad
|
85
|
332
|
10,9
|
5,3
|
2,6
|
6,3
|
Jekaterynburg
|
87
|
328
|
20,3
|
6,0
|
-
|
-
|
Nowosybirsk
|
88
|
313
|
20,5
|
6,4
|
9,8
|
3,0
|
Wilno
|
93
|
281
|
12,1
|
27,3
|
14,0
|
28,7
|
Zagrzeb
|
100
|
197
|
8,0
|
12,6
|
6,8
|
13,6
|
Katowice
|
103
|
188
|
10,3
|
23,8
|
4,9
|
19,0
|
Wrocław
|
107
|
185
|
18,1
|
20,5
|
3,1
|
15,1
|
Tirana
|
108
|
176
|
25.4
|
37,7
|
9,3
|
19,1
|
Tallinn
|
111
|
160
|
9,7
|
7,7
|
1,4
|
9,0
|
Kluż
|
112
|
159
|
50,6
|
87,3
|
22,9
|
55,7
|
Kiszyniów
|
116
|
149
|
-0,7
|
6,7
|
-3,2
|
25,2
|
Poznań
|
125
|
127
|
37,1
|
46,0
|
-
|
-
|
Skopje
|
126
|
121
|
9,8
|
39,3
|
14,0
|
35,9
|
Timisoara
|
127
|
121
|
68,9
|
81,8
|
21,1
|
55,7
|
Prisztina
|
129
|
112
|
7,4
|
15,2
|
10,3
|
-
|
Bratysława
|
135
|
99
|
8,9
|
5,3
|
-
|
-
|
Ljubljana
|
136
|
99
|
5,5
|
17,2
|
-3.6
|
6,7
|
Odessa
|
144
|
80
|
29,6
|
31,7
|
7,1
|
-
|
Kowno
|
159
|
56
|
9,5
|
11,4
|
-2,0
|
-
|
Charków
|
163
|
51
|
67,4
|
31,7
|
60,5
|
-
|
Połąga
|
195
|
19
|
76,3
|
84,6
|
59,4
|
72,6
|
Brno
|
199
|
17
|
10,5
|
-8,9-
|
-11,1
|
-14,3
|
Szczegółowe omówienie wyników lotnisk polskich - patrz Barometr rynku polskiego listopad 2016. W tym miesiącu, WAW po raz pierwszy od wielu miesięcy i to dość wyraźnie wyprzedziła PRG, a dwa porty w aglomeracji warszawskiej (WAW i WMI) obsłużyły aż o 26,7% pasażerów więcej. W październiku było to „tylko” 15,6%, a we wrześniu 13,6%. W całym roku 2015 różnica wyniosła 14,6%, oczywiście na korzyść „zespołu” WAW+WMI. Ten znaczny wzrost przewagi WAW, pomimo szybkiego rozwoju przewozów w PRG, to zasługa zarówno bardzo dużej aktywności LO, jak i przeniesienia rejsów krajowych FR do portu Chopina – plus jeden dodatkowy codzienny rejs.
Wszystkie duże porty w Europie Środkowej miały ogromne dynamiki wzrostu, To, w bardzo znacznym stopniu, efekt coraz ostrzejszej walki konkurencyjnej FR-W6. Jednak pokazuje to również, jak wciąż duży jest „uśpiony” popyt.
Poprawia się sytuacja w większości portów rosyjskich, już nie tylko w SVO. Dwa lata temu DME miało przewozy większe niż hub SU. Bankructwo Transaero, oraz ograniczenie obecności na rynku rosyjskim wielu konkurentów Aeroflot-u, którzy korzystają, głównie z DME, spowodowały, że SVO już bardzo wyraźnie wyprzedza swojego rywala i korzysta na jego kłopotach. DME odnotowało wreszcie wzrost, ale tylko do 2015, gdyż Transaero zawiesiło działalność w końcu października 2015.
Imponujące dynamiki mają prawie wszystkie rynki bałkańskie korzystające na równoległej ekspansji W6 i FR.
Podobnie, jak w wielu poprzednich miesiącach dane pokazują, że nie tylko w Polsce (WAW+WMI, KRK i GDN) ma miejsce koncentracja wzrostu w dużych portach. To tendencja regionalna.
Od września szereg nowych polskich lotnisk zaczęło podawać swoje wyniki. Dzięki temu widzimy, gdzie plasują się na rankingowej liście europejskiej.
Wybrane porty regionalne – Listopad 2016 (zmiany w %)
Lotnisko
|
Miejsce
w mies.
|
Pax
(w tys.)
|
Zmiana
2016/15
|
Zmiana
2016/14
|
Narastająco
2016/2015
|
Narastająco
2016/2014
|
Ankara
|
32
|
1 109
|
15,9
|
25,7
|
7,1
|
17,7
|
Gran Canaria
|
33
|
1 076
|
5,3
|
10,6
|
14,2
|
17,1
|
Malaga
|
37
|
964
|
20,8
|
27,5
|
15,5
|
20,7
|
Berlin/SXF
|
38
|
959
|
16,1
|
69,7
|
37,6
|
58,2
|
Izmir
|
40
|
927
|
3,5
|
10,2
|
-5,6
|
5,3
|
Edynburg
|
44
|
861
|
8,3
|
21,9
|
10,9
|
21,4
|
Mediolan/BGY
|
45
|
836
|
6,9
|
14,9
|
6,8
|
27,7
|
Kolonia
|
46
|
825
|
4,7
|
23,8
|
15,7
|
25,5
|
Birmingham
|
48
|
780
|
12,5
|
20,5
|
13,6
|
18,8
|
Alicante
|
49
|
773
|
19,8
|
30,9
|
16,9
|
22,0
|
Mediolan/LIN
|
50
|
758
|
4,0
|
10,7
|
-0,6
|
7,0
|
Stuttgart
|
52
|
715
|
-4,5
|
4,9
|
1,0
|
9,3
|
Porto
|
53
|
697
|
23,7
|
43,5
|
15,1
|
34,6
|
Lyon
|
54
|
669
|
13,2
|
13,8
|
9,3
|
12,4
|
Glasgow
|
55
|
667
|
7,7
|
16,0
|
7,3
|
21,5
|
Tuluza
|
56
|
665
|
17,5
|
15,0
|
4,3
|
6,7
|
Wenecja
|
57
|
601
|
8,8
|
15,9
|
9,7
|
13,1
|
Marsylia
|
58
|
591
|
7,0
|
4,8
|
2,0
|
3,2
|
Bolonia
|
59
|
553
|
6,7
|
15,8
|
12,1
|
16,6
|
Charleroi
|
61
|
532
|
4,3
|
10,5
|
4,4
|
13,2
|
Keflavik
|
62
|
496
|
57,8
|
99,5
|
38,7
|
74,1
|
Goeteborg
|
63
|
496
|
3,5
|
19,1
|
3,2
|
23,3
|
Bazylea
|
64
|
470
|
-2,0
|
4,9
|
3,2
|
12,2
|
Bergen
|
67
|
454
|
-3,4
|
-6,2
|
-1,3
|
-4,3
|
Walencja
|
70
|
404
|
18,4
|
31,1
|
14,2
|
25,5
|
Trondheim
|
76
|
371
|
-1,4
|
1,5
|
1,3
|
-0,2
|
Larnaka
|
77
|
361
|
26,1
|
37,2
|
23,8
|
25,6
|
Eindhoven
|
78
|
357
|
32,5
|
43,3
|
7,9
|
18,9
|
Malta
|
79
|
352
|
23,1
|
35,8
|
9,2
|
16,7
|
Sewilla
|
80
|
352
|
10,5
|
24,7
|
7,3
|
18,5
|
Hanower
|
81
|
351
|
-8,1
|
-12,7
|
-1,0
|
2,1
|
Stavanger
|
83
|
339
|
-4,6
|
-11,6
|
-7,2
|
-11,3
|
Turyn
|
90
|
292
|
9,2
|
18,1
|
7,4
|
15,0
|
Faro
|
91
|
292
|
23,2
|
35,0
|
18,2
|
23,0
|
Aberdeen
|
95
|
238
|
-4,1
|
-20,4
|
-12,7
|
-18,3
|
Luksemburg
|
96
|
231
|
15,1
|
32,1
|
11,8
|
21,4
|
Sztokholm/BMA
|
97
|
231
|
-6,4
|
-1,1
|
-1,0
|
3,3
|
Malmoe
|
105
|
186
|
-0,8
|
8,1
|
1,5
|
4,5
|
East Midlands
|
106
|
185
|
-16,1
|
-16,8
|
4,8
|
3,0
|
Brema
|
115
|
150
|
-15,8
|
-27,3
|
-2,7
|
-6,7
|
Cork
|
118
|
145
|
10,1
|
10,5
|
7,8
|
3,7
|
Gerona
|
166
|
49
|
-20,1
|
-23,4
|
-6,0
|
-23,3
|
Sytuacja praktycznie w każdym porcie regionalnym wymaga odrębnej analizy, gdyż na ich wyniki składa się splot wielu czynników, mających często unikalny charakter – na przykład polityka dominującego w danym porcie przewoźnika – zazwyczaj taniej linii.
Obecnie znaczna część portów regionalnych w UE, szczególnie tych większych, korzysta na ofensywie tanich linii
Porty obsługujące ruch wakacyjno/turystyczny w Południowej Europie (Hiszpania, Portugalia Grecja, Cypr itd.) notują wzrosty dzięki z przesunięciu się zainteresowania klientów z Turcji i Afryki Północnej do bezpieczniejszych rejonów Europy. Jednak w listopadzie to już nie jedyny powód. Ogromne znaczenie ma aktywność tanich linii.
W przypadku portów w rejonie Basenu Morza Śródziemnego szczególne wrażenie robi dynamika do roku 2014.
Pomimo bankructwa Cyprus Airways nadal świetne wyniki ma LCA.
Z portów niemieckich, tym razem tylko Berlin/SXF ma świetne, wręcz imponujące wyniki. To, przede wszystkim, zasługa FR, dla którego to największa baza w Niemczech. Port korzysta też na ograniczeniach slotowych na TXL.
Wyniki Gerony i Bremy pokazują, co dzieje się z małymi portami regionalnymi, które dzięki „łaskawości” tanich gigantów obsługują położone w pobliżu wielkie aglomeracje, wtedy, gdy giganci zmieniają politykę handlową i wchodzą do głównego portu (BCN i HAM).
Niezbyt dobra sytuacja panuje w portach norweskich. To, między innymi, efekt, „obrażenia się” na ten kraj przez FR. Chodzi tu o specjalny podatek nałożony na ruch lotniczy. Również SAS ograniczył swoje oferowanie w wielu portach regionalnych tego kraju.
Mimo, iż skończył się wysoki sezon na Atlantyku Północnym, nadal ogromną dynamikę wzrostu przewozów ma Keflavik, a jak wiadomo, obsługuje on, w, przede wszystkim ruch tranzytowy pomiędzy Europą i USA.
Marek Serafin
PRTL.pl
Główne źródło danych: ACI Europe
Czytaj także:
Barometr lotniska europejskie - listopad 2016. Świetne wyniki listopada. Część I
Wcześniejsze Barometry lotniska europejskie dostępne są w zakładce:
Materiał wydrukowany z portalu PRTL.pl